De onderzoekers ontwikkelden een taak waarbij paarden een stuk karton met hun neus moesten aanraken om een traktatie te krijgen. Vervolgens maakten ze de taak geleidelijk moeilijker. In de volgende fase kregen de paarden geen traktatie als ze het karton aanraakten terwijl er een lampje aan stond, maar wel als het lampje uit was. Alle paarden hadden moeite met deze taak en raakten het karton aan ongeacht het lampje aan of uit was, maar kregen nog steeds vaak beloningen voor hun juiste reacties.

In de laatste fase introduceerden de onderzoekers een straf voor het aanraken van het karton wanneer het "stop" licht aan was, door een time-out van tien seconden toe te passen waarin de paarden niet konden spelen of een beloning konden krijgen. Wat het team ontdekte, was een plotselinge en significante vermindering van fouten bij alle paarden, die het spel correct begonnen te spelen door het karton alleen op het juiste moment aan te raken om hun traktatie te ontvangen.

De onderzoekers suggereren dat de paarden mogelijk het spel al die tijd hadden begrepen, maar een manier hadden gevonden om te spelen zonder veel aandacht te hoeven besteden. Dit toont een hoger niveau van cognitieve verwerking dan eerder werd gedacht, omdat de paarden direct hun strategie konden veranderen zodra er een risico was dat iets van hen werd afgenomen.

Deze aanpak vereist dat het paard vooruit denkt en zeer doelgericht is, met paarden die zich moeten concentreren op wat ze willen bereiken en de stappen die ze moeten nemen om dit te doen. Dit werd eerder als te complex beschouwd voor een paard.

Dr. Carrie Ijichi, hoofdonderzoeker, merkte op: "In het begin bleven de paarden het karton steeds opnieuw aanraken, waarschijnlijk omdat ze realiseerden dat ze toch vaak een beloning kregen met minimale mentale inspanning. Toen we een kostenpost voor hun fouten introduceerden, konden ze het spel echter direct begrijpen en correct spelen."

Onderzoeker Louise Evans voegde daaraan toe: "We verwachtten dat de prestaties van de paarden zouden verbeteren toen we de time-out introduceerden, maar we waren verrast door hoe onmiddellijk en significant de verbetering was. Dit suggereert dat de paarden al wisten wat de spelregels waren."

De studie, gepubliceerd in het tijdschrift Applied Animal Behaviour Science, benadrukt dat paarden mogelijk een vorm van leren gebruiken genaamd 'model-based learning', waarvan eerder werd gedacht dat het te complex was voor hen. Dit helpt ons om hun gedrag en capaciteiten veel beter te begrijpen en leert ons dat we geen aannames moeten maken over de intelligentie of het bewustzijn van dieren op basis van hun hersenstructuur.